{ "title": "Safran Tohumu", "image": "https://www.tohum.gen.tr/images/safran-tohumu.jpg", "date": "21.01.2024 11:36:04", "author": "Sakine Çankaya", "article": [ { "article": "Safran Tohumu, Safran, süsengiller familyasından yaklaşık olarak 20-30 cm boyuna kadar uzayabilen, sonbaharda çiçek açan, çiğdem cinsinden soğanlı bitki türü ve bu bitkinin baharat olarak kullanılan tozuna verilen isimdir. Tohum vermeyen ve soğanları ile üreyen bir türdür. Safrandan elde edilen bitkiye de safran denmektedir. Safran, günümüzde sadece Safranbolu'nun Davut obası, Yörük köyü, Geren ve Aşağı güney Köyünde 7 üretici tarafından 5 dekar alanda yetiştirilmektedir. Çalışmalar sonucunda ise 2005 yılında bu alan 9 dekara çıkartılmıştır. Dış görünüş olarak safran kırmızımsı turuncu renkli, kolaylık ile kırılabilen uçları biraz daha geniş iplikçikleri bulunan bir bitkidir. Tam olanlar ise uçta üç parçalı bulunmaktadır. Acımsı lezzeti olmakla beraber, kuvvetli ve özel bir kokuya sahiptir. Bileşim olarak, uçucu ve sabit yağ, acı madde ve kırmızı renkli boyar maddeler taşımaktadır. Kullanım alanı ise sinir sistemini uyarmada, iştah açmada, adet söktürücü özelliğinin yanı sıra, koku ve renk verici olarak da kullanılmaktadır. Renk verici olarak, bir ölçü safran yaklaşık olarak 100 000 katı suyu belirgin bir şekilde sarıya boyamaktadır. Ayrıca zerdenin bileşiminde de yer almaktadır. Avrupa ülkelerinde, pasta ve böreklerde, Türkiye'de lokumlar yapımında kullanılmaktadır. Son zamanlarda uzmanlarca, antitümör özelliği olduğu da belirtilmektedir.

Safran Tohumu, Safranın bitkisinin iklim isteği, asmaya benzerlik göstermekte ve rüzgâra karşı korunmuş güney yamaçlarda iyi yetişmektedir. Safran yetiştiricileri bunu safran ikindi gölgesi görmez ise iyi olur diye tarif etmektedirler. Safran kumlu, gevşek, taşsız ve iyi drenajlı toprakları sevmektedir. Kesinlikle, taban suyu yüksek toprakları sevmemektedir. Safran yetiştiriciliği yapılacak arazi, genellikle bir yıl önceden nadasa bırakılmalıdır. Ertesi yıl ekim zamanına kadar pulluk, kazayağı ve tırmıkla dikime hazır hale getirilmelidir. Toprağın yabancı otlardan ve tohumlarından iyice arındırılması önemlidir, bununla beraber safran dikildikten sonra, yabancı ot mücadelesi oldukça zor olan bir bitkidir. Safran ekimi ise Ağustos ayı içinde en geç Eylül ayı başlarına kadar yapılmalıdır. İlk yıl, safran veriminin yüksek olabilmesi için, safran soğanlarının çaplarının en az 15 – 20 milimetre olması gerektiği yapılan çalışmalarda belirlenmiştir. Soğan çapı arttıkça bitki başına çiçek verimi dolayısı ile safran verimi de artmaktadır. Safranın ekimi ise hazırlanan tarlada 30-45 cm sıra arası mesafesi olacak şekilde, 10-12 cm derinlik de açılan çiziler e 10 cm sıra üstü mesafe ile safran soğanları dikilir, üstleri tamamen yanmış sığır gübresi ile 8-10 santim örtülüp, en son birkaç cm. Toprakla kapatılarak ekim işlemi tamamlanmış olur. Bir dekara dikilen soğan, iriliğine göre değişmekle beraber 150-600 kg. Civarında soğan gerekmektedir.
" } ] }