Mercimek, baklagillerden beyaz çiçekli bir tarım bitkisidir. Mercimek (Lens cuninaris), baklagiller (Fabacae) familyasında yer alır. Lens cinsine dahil dört türü vardır. Lens cinsi mercimek içinde bulunan bütün türlerin az çok mercek şeklindedir ve yenilebilir. Mercimek tohumları toluca " mercimekler" olarak anılsa da lens culinaris, " mercimek" denildiğinde en çok akla gelen ve en çok tüketilen çeşididir. Kırmızı mercimek Güneydoğu Annadolu Bölgesinde kışlık olarak yetişir. Yeşil mercimek ise Orta Anadolu, Doğu Anadolu ve Batı Geçit Bölgelerinde yazlık olarak yetiştiriliyor. Baklagillerden olan mercimek besleyici bir bitkidir. Tanelerinden yemek yapılır. Yeşil, kara ve kırmızı olmak üzere iki çeşidi vardır. İyi bir tohumluluk olması için çimlenme gücü yüksek, dolgun taneli olmalıdır. Ayrıca hastalıksız ve herhangi bir sebeple zarar görmemiş olmalıdır.

Mercimek tohum ekimi Güneydoğu Anadolu Bölgesinde kasım aylarında ekilir. Orta Anadolu ve Geçit Bölgelerinde ise ekim ayında ekilir. Mercimek tohumu erken ekilecek ise ilkbaharda şubat sonu martın başında ekilmelidir. Eğer mercimek tohumunun yazlık çeşidi kışlık olarak ekilir ise soğuktan zarar görür ve verimi iyi olmaz. Bu yüzden mercimek tohumu çeşitleri mevsimine göre ekmek gerekiyor. Ekimdeki gecikme verim kaybına sebep oluyor. Ama kışlık çeşitleri kıştan ve soğuktan etkilenmez. Mercimek tohumu, ekimi genellikle buğday için kullanılan mibzerle yapılıyor. Kışlık ya da yazlık mercimek tohumunda dekara atılacak tohum miktarı ekilecek tohumun iriliğine göre değişir. Mercimek tohumu temiz ve çimlenme, gücü yüksek ise kışlık mercimek için m² ye 250-300 tane atılmalıdır. Yazlık mercimek için ise m² ye 175-225 tane atılmalıdır.

Mercimek tek, yıllık bir bitkidir. Mercimek tohumu çeşitlerine göre boy verir. Mercimek bitkisi tek dallı bir gövdeye sahiptir. Gövdeleri narin olup, dallanır ve bu dallanma yan dallarda da devam eder. Gövdeleri dik olur ve tüylüdür. Yapraklar bileşik yapraklar şeklinde olur. Bu yüzden ana gövde pek belirgin olmaz. Çicekleri yaprak koltuklarından çıkar. Meyveleri legümen (Bakla) tipinde olur. Badır adını alan sarımtırak, esmer renkteki şişkin torbalarda gelişir. Torba içindeki taneler, mercimek adını alır. Şekli mercimek taneleri yassı, 0,5 cm çapında disk biçiminde olur. Mercimekler, şekil ve renklerine göre isim alırlar. Sultan mercimek, yeşil mercimek, kırmızı mercimek gibi. Mercimek sıcak ılıman, kurak ve subtropik bölgelerin ürünüdür.

Bakımı: Kışlık mercimek tohumu ekiminde en önemli faktör yabancı otlardır. Yabancı otlar temizlenmezse etkili kontrol yapılamamaktadır. Buda mercimek veriminin düşmesine neden oluyor. Yabancı ot mücadelesinin iyi yapıldığı, durumda kışlık mercimeğin verimi yazlık mercimeğe göre %50 faydalı olur. Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde tarlalar genellikle büyük olur. Bu yüzden elle ot alımı ekonomik olmaz. Bu nedenle ilk sürüm pullukla derin olur. İkinci sürüm ise yağmurdan sonra yabancı otlar çimlenirken yapılması yabancı otlarla mücadele açısından önemlidir. Mercimek daha çok kumlu topraklarda yetişen bir bitkidir. Bakla ve fasulyede olduğu gibi, meyveleri bir torba içinde gelişir.

Besin değeri oldukça yüksek olan mercimek vücuda ve zihne güç verir. Bağışıklık sistemini kuvvetlendirir. Gözlere oldukça yararlıdır. Mercimeğin kalori değeri de yüksektir. Enerji verir ve yoğunluğu giderir. Kansızlara faydalıdır. Anne sütünü arttırır. Kandaki kolesterol oranını düşürür. Kan akışını hızlandırır. Kalp ve damar hastalıkları ile şeker hastalığından korunmaya yardımcı olur. Kalp krizi riskini azaltır. Bağırsakları çalıştırarak vücuttaki zararlı maddelerin uzaklaştırılmasını kolaylaştırır ve kabızlığı giderir. Mercimeği bol bol tüketmek gerekir.

1 Yorum Yapılmış "Mercimek Tohumu"