Macar Fiğ Tohumu

Macar Fiğ Tohumu, kökeni Macaristandır. Orta Avrupa'da, Tuna Ülkelerinde ve Doğu Akdeniz Bölgesin'de yetişen yerel bir bitkidir. Macar fiği tohumu günümüzde İspanya'dan Ön Asya ve Kafkaslara kadar tüm Akdeniz bölgesinden Orta Avrupa'ya kadar yayılmıştır.

Ülkemizde yabani bir bitki türü olup her yerde yetişmekte olan bu fiğ tohumu ilk kültür formları Macaristan'dan alındığı için bu ad verilmiştir. Yurdumuzda Doğu Anadolu dışında diğer bölgelerde kıştan önce ekilebileceği denendiği için buralarda yerleşmesine ve gelişmesine çalışılıyor. Macar fiğ tohumunun tohumları sert kabuklu olmadığı için çimlenme zorluğu yaşanmaz. Meyveleri çabuk çatlamaz. Bu sebeple hasatta tohum kaybı çok azdır. Çok erken çiçek açtığından erken biçilebilir. Elverişli olan iklim bölgelerinde, ot için alınan biçimden sonra tekrardan sürülüp yetiştirilebilir. Çiçek açarak tohum verebilir. Tohumunun rengi koyu esmer, siyah ya da mozaik rengidir. Çiçek rengi beyaz, beyazımsı, sarı ya da menekşedir.

Yoğun killi topraklar da dahil hemen hemen her türlü toprakta yetiştirilebilir. Fakat derin, kalkerli ve verimli topraklarda daha fazla verim alınır. Kumlu topraklar ise iyice gübrelendirme yapılmadıkça Macar fiğ tohumu tarımı için uygun olmaz. Macar fiğ tohumu sıcaklık anormal derecede sıfırın altına düşmediği sürece kış soğuklarından zarar görmez. Çok sert geçen kışlarda bile donmadan, zarar görmeden kalabilmektedir. Sonbaharda ekimi için tahılların hasadından sonra toprağın yüzlek şekilde işlenmesi ve sonbaharda daha derin sürülmesi yeterlidir. İlkbahar ekimi için de tarlanın sonbaharda işlenmiş olması ilkbaharda da tırmık geçirilmesi yeterli gelir.

-8 derecenin altındaki sıcaklıkta donar. Bu sebeple kışı sert geçen yerlerde yazın, Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinde de ilkbaharda ekimi yapılır. Ekim derinliği 3-4 cm'ye kadar olup kesinlikle fazla derine ekilmemesi gerekir. Ekimi mibzerle yaklaşık 20 cm sıra aralığında yapılmalıdır. Mibzerle ekme de dekara 8-10 kg tohum, serpme ekiminde 12-15 kg tohum kullanılmaktadır. Ekiminden sonra tohum yatağının özellikle kabarık toprakta merdane geçirilip bastırılması yararlı olacaktır. Tohumunu elde etmek için yalnız başına, otunu elde etmek içinde çeşitli tahıllarla (Yani arpa, buğday, kışlık yulaf 5-6 kg da) beraber ekimi yapılabilir. En kötü tarafı ise çok fazla dal tutmasından dolayı ince saplarının eğilmesidir. Eğimi önlemek içinde tahıllarla karıştırılıp ekilmesi yararlıdır.

Macar fiğ tohumu eğer tahıldan sonra ekiliyorsa tahılda yabancı ot mücadelesinin zamanında yapılması, Macar fiğinin yabancı ot problemini ortadan kaldıracaktır. Şayet nadastan sonra Macar fiğ tohumu ekiliyorsa ekmeden önceki ilkbaharda yabancı otların olmaması için zamanında anız bozma ve ikileme işlemlerinin yapılması gerekir. Ekimden sonra İlkbaharda çıkan yabancı otların mücadelesinde yabancı ot ilaçları kullanılabilir. Böylece Macar fiği tohumunun su ve besin maddelerini sömürmesi engellenecektir.